دلایل ادامه خصومت رهبر ایران با آمریکا از نگاه تحلیلگران غربی

کم نبودند تحلیلگران غربی و حتی ایرانی که توافق هسته‌ای و شکل‌گیری "برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)" را نقطه عطفی در روابط ایران و آمریکا می‌دانستند و آن را مقدمه گشایش در رابطه بین دو کشور تلقی می‌کردند. اما سخنان روز ۲۷ تیر آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران در نماز عید فطر، بار دیگر بر ادامه خصومت جمهوری اسلامی با آمریکا مهر تأیید گذاشت.

او با انتقاد شدید از سیاست‌های آمریکا گفت: "سیاست‌های ما و آمریکا در منطقه صد و هشتاد درجه اختلاف دارد، بنابراین چگونه می‌توان با آنها گفتگو و مذاکره کرد؟" رهبر ایران افزود: "ما درباره مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و جهانی هیچ مذاکره‌ای با آمریکا نخواهیم داشت مگر در موارد استثنا همچون هسته‌ای که قبل از این هم سابقه داشته است."

نگرانی عمده محافظه‌کاران در ایران که توسط آیت‌الله خامنه‌ای نمایندگی می‌شوند این است که باز شدن باب مذاکرات گسترده با آمریکا به نزدیکی دو کشور منجر شود و سه تهدید جدی را برای سیستم سیاسی ایران در پی داشته باشد. نخست اینکه باب رفت و آمد بین دو کشور در مقیاس وسیع باز شود و تبادلات فرهنگی نهایتاً ممکن است به نفوذ چشمگیر فرهنگ آمریکایی در ایران منتهی شود. این تحول می‌تواند به گسترش فرهنگ لیبرالی و تضعیف باورهای مذهبی و در نهایت به تهدیدی برای پایه‌های ایدئولوژیک سیستم سیاسی ایران منجر گردد.

دوم اینکه رابطه با آمریکا، به‌خصوص گسترده شدن همکاری‌های سیاسی و اقتصادی، می‌تواند به اوج‌گیری تکنوکرات ها در جامعه، که عمدتاً یا سکولار هستند و یا معتقد به اسلام لیبرال، بیانجامد.

سوم، با توجه به تجربه کودتای ۲۸ مرداد که توسط آمریکا طراحی و حمایت مالی شد و نیز مدارکی که بعد از تصرف سفارت آمریکا در تهران به دست آمد، این نگرانی همواره در بین محافظه‌کاران ایران وجود دارد که با باز شدن پای آمریکایی‌ها به ایران، مأمورین سازمان‌های اطلاعاتی آن کشور، تحت پوشش‌های مختلف، با ناراضیان داخلی رابطه برقرار کنند و علیه حکومت دست به توطئه و یا حداقل جاسوسی بزنند.